Baza
środa, 2 grudnia, 2015
Ekonomiczny ustrój społeczeństwa w danym etapie jego rozwoju. Podstawę istnienia społeczeństwa stanowi produkcja dóbr materialnych. Narzędzia pracy oraz ludzie umiejący posługiwać się tymi narzędziami, produkcyjne doświadczenie ludzi, nawyki pracy oraz wiedza stanowią siły wytwórcze społeczeństwa. Siły wytwórcze są jednak tylko jedną stroną produkcji. Drugą jej stronę tworzą stosunki produkcji. Produkcja jest zawsze produkcją społeczną. W procesie produkcja ludzie są tak czy inaczej powiązani z sobą, a praca każdego wytwórcy staje się cząstką pracy społecznej. Stosunki wzajemne ludzi w procesie produkcji nie ograniczają się do więzi między wytwórcami zatrudnionymi w różnych gałęziach produkcji. Stosunki kształtujące się między ludźmi w procesie produkcji są stosunkami między klasami społecznymi. Materialny proces produkcji może się dokonywać tylko w ramach, określonych stosunków produkcji. Całokształt tych stosunków produkcji stanowi ekonomiczną strukturę społeczeństwa, jego realną. Siły wytwórcze i stosunki produkcji tworzą dwie nierozdzielne strony społecznego procesu produkcji, które znajdują wyraz w sposobie produkcji. Oba elementy sposobu produkcji rozwijają się jednak odmiennie. Siły wytwórcze stanowią dynamiczny element sposobu produkcji.
